زبان پژوهی
اندکی هم درست بنویسیم
- توضیحات
- دسته: زبان پژوهي
- منتشر شده در 15 خرداد 1393
- نوشته شده توسط Administrator
- بازدید: 7543
یک دهه ونیم، دقیق تر بگویم 18 سال (از 1366) به این سو، کتاب مرجعی پاسخگو و حلّال بسیاری مشکلات و راهنمای اهل قلم به ویژه ویراستاران است، به نام غلط ننویسیم، نوشته استاد ابوالحسن نجفی، مترجم توانا و فرهنگ نگار دانا. هرکس از این کتاب خبر نداشته باشد، یا آن را یکسره یا مدخل ـ مدخل (مقاله به مقاله هم می توان گفت؛ البته مقاله ها غالبا کوتاه است) نخوانده باشد، بی شک مغبون است. ساختار و نظم این کتاب الفبایی است با ارجاعات درون متنی. حسن اصلی کتاب، خوش تدوین و خوش نوشته و طبعا خوشخوان بودن آن است، به علاوه اتقان و اعتبار علمی مباحث و استدلال های زبانی/ادبی/دستوری و گاه بلاغی آن.
دربارۀ زبان فارسی - گفتگو با دکتر علی اشرف صادقی
- توضیحات
- دسته: زبان پژوهي
- منتشر شده در 15 خرداد 1393
- نوشته شده توسط Administrator
- بازدید: 7321
زبان پهلوی و سپس زبان فارسی به مرور زمان و در نتیجه تحول به گویشهایی تقسیم شده که عده ای از آنها هنوز هم وجود دارند. صرف نظر از بعضی از استثناها، این گویشها در گذشته و حال هیچکدام دارای ادبیات مکتوب نبوده و بنابر این از رسمیت برخوردار نبوده اند. یکی از اصول واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی استفاده از واژه های گویشی است؛ به این معنی که اگر برای وضع واژه ای نتوانستیم از واژه های فارسی یا عربی متداول در فارسی معادلی پیدا بکنیم، به سراغ گویشها می رویم و واژه مناسبی از این منبع اخذ می کنیم.
خطرهایی که زبان فارسی را تهدید می‌کند
- توضیحات
- دسته: زبان پژوهي
- منتشر شده در 28 ارديبهشت 1393
- نوشته شده توسط Administrator
- بازدید: 13197
سالهاست که برخی از ادیبان و دانشمندان دردشناسِ درمان‌اندیش هشدار می‌دهند که زبان فارسی در خطر است و از دست‌اندرکاران زبان فارسی می‌طلبند که تا دیر نشده، تا زبان فارسی لطمه‌هایی جبران ناپذیر نخورده و از زندگی معنوی و علمی معاصر خیلی عقب نیفتاده است، به رفع خطرهایی بپردازند که این زبان عزیز را تهدید می‌کند. عمده‌ترین خطرهایی را که آن ادیبان و دانشمندان دردشناسِ درمکان اندیش تشخیص داده‌اند می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: خطرِ ناشی از ورود جامعه‌های فارسی‌زبان به دوران جدید؛ خطرِ ناشی از کم‌سوادی و کمبود نیروی خلاق در زبان‌سازی؛ و خطرِ ناشی از میدانِ عمل یافتن کم‌سوادی در رسانه‌های همگانی.
واژگان فارسی را به کار گیریم 36
- توضیحات
- دسته: زبان پژوهي
- منتشر شده در 24 ارديبهشت 1393
- نوشته شده توسط Administrator
- بازدید: 6795
واژگان برابر فارسی پیشنهادی خوانندگان و شورای نویسندگان «خواندنی» منتشر شده در ماهنامه خواندنی شماره 81 ، اردیبهشت و خرداد 1393، رویه 38.
زبان فارسی را حفظ کنیم - پژوهشی مختصر در زبان تلویزیون
- توضیحات
- دسته: زبان پژوهي
- منتشر شده در 17 ارديبهشت 1393
- نوشته شده توسط Administrator
- بازدید: 26061
اینها مشتی بود از خروار غلطهایی که در هر روز از طریق رسانه‌های همگانی وارد دریای زبان فارسی می‌شود. ولی عمق خطر را فقط در صورتی می‌توان به دقت اندازه گرفت که حجم واقعی خود خروار را معلوم نمود و آن را با حجم نوشته‌های پاکیزه و زیبا و معنی‌دار و استواری که وارد دریای زبان می‌شود مقایسه کرد. در این صورت آشکار خواهد شد که دریای عزیز و کهنسال زبان فارسی دوران بسیار بدی را می‌گذراند زیرا جریانهای آلوده کننده‌ای که به آن وارد می‌شود بسی حجیم‌تر از جریانهای پاکیزهٔ سالمی است که به آن می‌ریزد. این وضع تا چه هنگام می‌تواند ادامه پیدا کند بدون آنکه دریای زبان فارسی توانایی پاکسازی طبیعی‌اش را از دست بدهد و به دریایی همیشه بیمار تبدیل شود؟ ورق بزنید کتابهایی را که این روزها منتشر می‌شود؛ بررسی کنید مقاله‌هایی را که این روزها در مطبوعات به چاپ می‌رسد؛ گوش بدهید به سخن کودکان، نوآموزان، دانش آموختگان. آیا نشانه‌های فساد و بیماری زبان فراوان نیست؟
«را» پس از فعل
- توضیحات
- دسته: زبان پژوهي
- منتشر شده در 16 ارديبهشت 1393
- نوشته شده توسط Administrator
- بازدید: 9867
در متون قدیم فارسی حتی به جای اینکه مثلاً بگویند: «یکی از بزرگان را ...» می‌گفتند «یکی را از بزرگان ...»، چنانکه در این عبارت: «یکی را از بزرگان به محفلی اندر همی ستودند» (سعدی، گلستان، ص 58)؛ یا به جای «گروهی از مشایخ را ...» می‌گفتند: «گروهی را از مشایخ ...»، چنانکه در این عبارت: «عبدالله بن‌علی گروهی را از مشایخ شام به نزدیک ابوالعباس سفّاح فرستاد (بلعمی، تاریخنامهٔ طبری، چاپ محمد روشن، تهران، 1366، ص 1051). البته صورت اول را نمی‌توان غلط دانست، اما استعمال «را» پس از فعلْ نه در متون قدیم و متأخر فارسی سابقه دارد و نه مربوط به گفتار روزمرهٔ مردم است.
