پنج شنبه, 13ام تیر

شما اینجا هستید: رویه نخست زبان و ادب فارسی ضرب المثل

ضرب المثل

واژه‌نامۀ گزاره‌های اندام‌های بدن

گزاره‌هایی که با اندام‌های بدن آدمی ساخته و به کاربرده می‌شوند، گردآوری شده و در پی می‌آید.

امثال و حکم فارسی - شریک دزد و رفیق قافله!

تا همین چهل و پنجاه سال پیش، اغلب سفرهای تجاری و زیارتی و تفریحی با کاروان‌ها صورت می‌گرفت. کاروان‌داران، از ترس حملة دزدان و راهزنان، ساعت حرکت و مسیرهای خود را مخفی نگاه می‌داشتند تا از تعرض درامان بمانند.

امثال و حکم فارسی - شمس العماره را دید، خانة خودش را خراب کرد!

«شمس العماره را دید، خانة خودش را خراب کرد»! این مثل وقتی به‌کار می‌رود که انسان ساده دل و زیاده خواهی برای چیزی بهتر، آنچه را که دارد از دست بدهد.

امثال و حکم فارسی - هندوانه زیربغل کسی گذاشتن!

هندوانه زیر بغل کسی دادن یا گذاشتن، از آن مثل‌های شیرینی است که تولدش به روزگار بابا شمل‌ها و جاهل‌ها و ... می‌رسد.

امثال و حکم فارسی - گدا به گدا، رحمت به خدا!

«گدا به گدا، رحمت به خدا» از آن مثل‌های شیرینی است که در روزگار ما هم مصداق فراوان دارد.

امثال و حکم فارسی - اگر تو کلاغی، من بچه کلاغم!

روزی از روزهای خوب خدا، کلاغی بچه‌اش را نصیحت می‌کرد و راه و چاه زندگی را برایش شرح می‌داد که مثلاً: بله، انسان‌ها موجودات خطرناکی هستند که همیشه درصدد آزار رساندن به ما کلاغانند! مواظب باش اگر در جایی انسانی را دیدی که خم می‌شود، بفهم که می‌خواهد سنگی بردارد و تو را نشانه بگیرد! پس پرواز کن و از او دور شو تا به تو آسیبی نرساند.

در همین زمینه