برگرفته از روزنامه اطلاعات، شماره 25832، چهارشنبه 21 اسفند 1392
با گذر از پل اهواز به دور دستهای این سرزمین زرخیر و تماشایی میرویم.شمال و شرق خوزستان را رشته کوه زاگرس، کوهساران افسانهای ایران فرا گرفته است. دامنهها کشتزارانی گسترده و سبز است.
در دل زمستان اینجا بهار است. سفرهای است پر نعمت. گلهای بهاری این بوستانها به دست تلاشگران روستایی شکفته میشود. از کنار ستیغکوهها و چشم اندازهای بدیع، کهن سرزمین غنی خوزستان ما را در پهنه تاریخ تا6000 سال پیش میبرد، زمانی که نخست شهرهای پرآوازه گیتی، همچو شهر باستانی شوش بنا میشود با فرهنگی که از پرارجترین پدیدههای زندگی آدمی است.
این قدیمیترین پایتخت ایران، بازماندههای کاخ آپادانا از زمان داریوش بزرگ.
مبهوت هنر معماری پرشکوهاین دیار میشویم. نخلستانهای پربار جنوب استان، شهر قدیمی دزفول که مشهد شهیدان و یادآور رشادتهای دلیر مردان ایران اسلامی است.
تجمیع این موارد همواره استان خوزستان را غیر از منابع غنی و ارزشمند نفت و گاز و آب، در زمره استانهای ماندگار در ذهن قرار داده است.
در این رابطه معرفی برخی جاذبهها و اماکن تاریخی و تفریحی میتواند گامی در جهت قابلیت و ظرفیتهای استان خوزستان در صنعت گردشگری باشد.
اهواز
شهری حدود4000 سال پیش به نام اوکسین در محدوده شهر اهواز کنونی وجود داشت.
سوابق تاریخی نشان از تجدید بنای این شهر توسط اردشیر بابکان را میدهد.
آنچه که این شهر را همواره، مورد توجه قرار داده عبور رودخانه کارون از میان آن است که با احداث پارکها و اماکن تفریحی در حاشیه آن امکان دسترسی به رودخانه فراهم میشود، چرا که قایق سواری بر روی رودخانه کارون همواره از موارد مورد توجه گردشگران است.
از آثار مهم و دیدنی این شهر مرقد علی بن مهزیار اهواز، دانشگاه جندی شاپور، پل سفید، پل سیاه، پل کابلی، پل هفتم و پل طبیعت، پارک لاله، مجموعه معین التجار، بازار اهواز و سواحل زیبای کارون بویژه در ساعات شب است.
آبادان
این شهر به دلیل وجود پالایشگاه آبادان و ثبت برخی خاطرهها در اذهان و البته همجواری آن با اروندرود یکی از نقاط ماندگار در سالهای دور و البته دوران دفاع مقدس برای مردم ایران است.
هرچند جنگ باعث ویرانی و عدم توسعه در شهر آبادان شد، لیکن ثبت و ضبط وقایع و یادمانهای جنگ تحمیلی هر سال حرکت کاروانهای راهیان نور را به استان خوزستان به ویژه مناطق عملیاتی داشته و این امر باعث رونق و روشن شدن چراغ پرفروغ این شهر شده است.
درکنار اروند رود و روبروی شهر فاو عراق، مقبره چهار تن از شهدای غواص عملیات ثامنالائمه(ع) که منجر به شکست حصر آبادان شد، قرار دارد.
مناطق عملیاتی دوران هشت ساله دفاع مقدس و یادمانهای ایجاد شده در مناطق اروندکنار، شلمچه، فکه، طلائیه و خرمشهر و آبادان از جاذبههای گردشگری است.
آبادان هنوز هم دیدنی است، لنجهای کنار آب، بازار کویتیها، مدرسهمهرگان، بقعه خضر(ع)، موزه، مسجد رنگونیها و بازار تهلنجی از جمله دیدنیهای این شهر است
خرمشهر
خرمشهر تا قبل از جنگ تحمیلی بزرگترین بندر خاورمیانه بود هر چند بخشی از این شهر برای مدتی در اشغال دشمن متجاوز بود، لیکن فرمان رهبر فقید انقلاب، دلیری رزمندگان اسلام و اراده باریتعالی باعث خروج دشمن متجاوز از این شهر شد.
خرمشهر به عنوان نماد مقاومت پابرجاماند و امروز این شهر جمعیت میلیونی ایران اسلامی را مرهون نجات خود میداند.
پل ارتباطی خرمشهر و آبادان که دشمن آنرا شکسته بود سپس بازسازی شد، زیارتگاه سیدغریب در جزیره مینو، مسجد جامع، موزه و زیارتگاه شهدای شلمچه از نقاط دیدنی خرمشهر است.
اندیمشک
این شهر که در کنار خرابههای شهر باستانی لور واقع شده در واقع دروازه ورودی به خوزستان از شمال است.
سد دز، سد کرخه، منگره، آباره عباس خان، کاروانسرای رزه، دوکوهه، مقبره شهدای گمنام و بقعه امامزاده احمد بن موسی الکاظم(ع) از نقاط دیدنی آن است.
بهبهان
این شهر که قدمت آن به دوره ساسانیان بر میگردد، ابتدا در محلی به نام ارجان بوده که در نزدیکی محل فعلی این شهر است.
پس از زلزله سال 1085 میلادی مردم به این مکان فعلی(شهر بهبهان) آمدند و ساکن شدند.
امامزاده حیدر(ع)، امامزاده شاه فضل(ع)، امامزاده بشیر(ع)، قلعه خیرآباد، موزه مردمشناسی، حمام بکان، رودخانه مارون، تنگه ماغر و نرگس زارهای بهبهان از نقاط دیدنی این شهر است.
ایذه
سابقه سکونت در این شهر به دورههای عیلامیان«آیاپیر» و هخامنشیان «آتران» بر میگردد. اشکفت سلمان و کول فرح از نقاط دیدنی این شهر است.
باغملک
این شهر در منطقه کوهستانی قرار گرفته و به لحاظ شرایط آب و هوایی همواره پذیرای گردشگران متعددی است.
منطقه توریستی مال آقا، پل تاریخی بیاره، گور دخمه سنگی، آسیابهای سنگی، بنای قلعه تل، رباط حضرت سلیمان(ع)، امامزاده عبدالله(ع)، منجیق، پل تاریخی سنگ و ساروج از نقاط دیدنی این شهر است.
دزفول
قدمت این شهر به دوران قبل از میلاد مسیح(ع) باز میگردد.
بزرگترین رودخانه کشور به نام دز درآن جریان دارد و آثار به جای مانده از شهر باستانی جندیشاپور، در 10 کیلومتری این شهر قرار دارد که بانی آن شاپور اول ساسانی بوده است. این شهر تا حدود سال 980 میلادی آباد بوده و دانشگاه این شهر نقش عمدهای در جوامع علمی جهان داشته است.
پل قدیمی دزفول، تپههای چغامیش، مسجد جامع، بقعه شاه رکنالدین، شاه ابوالقاسم، پیر روبند، آبشار شوی، رودخانههای دز و کرخه و بقعه سبزقبا از نقاط دیدنی این شهر است.
شوشتر
این شهر در شمال استان خوزستان با آثار منحصر به فرد و از تمدنهای عیلامی و اسلامی نظیر پلها، شبکهها، آسیابها، آبشارها و موزه تأسیسات شناخته میشود.
قلعه سلاسل، قلعه رستم، آسیابها، بند میزان(پل والرین)، بند قیصر، پخشاب داریون، دخمههای دال ریز و مسجد جامع و آسیابهای شوشتر از دیدنیهای این شهر است.
رامهرمز
این شهر منصوب به هرمز ساسانی است. بررسیهای باستان شناسی نیز حضور انسان را در دشت رامهرمز حداقل تا هزاره ششم پیش از میلاد مشخص کرده است.طاق نصرت، تل برمی، عمارت صمیمی( سپهدار) قلعه داودختر، بقعه زاهدان، بقعه علمدار، قلعه امیر مجاهد یا منزل بهبهانی از نقاط دیدنی این شهر است.
مسجد سلیمان
پارسوماش نام تاریخی این شهر است.
تلغر، جهانگیری، نفتون نیز از نامهای قدیمی آن است.
در این شهر بیش از 2000 شهر تاریخی پیش بینی و 400 اثر آن شناسایی شده است. این شهر به اولینها معروف است که نخستین دستگاه استخراج نفت از مشهورترین آنهاست.
شادگان
این شهر دارای بافت قدیمی و عشایری است و در جنوب شهر اهواز قرار دارد. تالاب شادگان که در زمره 18 تالاب بینالمللی جهان است در این منطقه واقع شده است.
این تالاب نقش رابط بین رودخانه جراحی و خلیج فارس را ایفا میکند و پذیرای پرندگان آبزی مهاجر در فصل زمستان است.
صنایع دستی
خوزستان در صنایع دستی دارای رشتههای مختلف بوده که برخی از آنها به ویژه عشایر کوچ رو حافظ هنری سنتی خود هستند.
از جمله صنایع دستی میتوان به کپو، احرامی، قالی محلی، حصیر، محرق، خراطی، نساجی سنتی، گلیم، عبا، گیوه، ورشو، معرق، گبه( خرسک)، مینای نقره و طلا، گلسازی، نمدمالی و دهها رشته دیگر اشاره کرد.